So sánh, lựa chọn và đề xuất tiêu chí đánh giá ga đường sắt xanh tại Việt Nam

Tóm tắt

Tiêu chuẩn đánh giá công trình xây dựng xanh (Green building: GB) đã được phát triển và áp dụng sớm ở nhiều quốc gia. Bên cạnh đó, tiêu chuẩn đánh giá đối với ga đường sắt xanh cũng được phát triển trên cơ sở tiêu chuẩn đánh giá Công trình xanh (CTX), tuy nhiên việc ban hành tiêu chuẩn riêng cho lĩnh vực đường sắt vẫn còn rất hạn chế ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Các tiêu chuẩn được xây dựng, ban hành và công bố sẽ đóng góp đáng kể cho chiến lược phát triển xanh, công tác bảo vệ môi trường và hiện thực hóa mục tiêu đưa phát thải ròng về “0” vào năm 2050. Để đề xuất được tiêu chí đánh giá ga đường sắt xanh cho Việt Nam, trước tiên cần nghiên cứu, phân tích và so sánh các tiêu chuẩn đánh giá CTX và tiêu chuẩn đánh giá ga hành khách đường sắt xanh ở một số quốc gia trên thế giới. Vì vậy, bài báo này được thực hiện trên cơ sở tổng quan tài liệu để phân tích và lựa chọn tiêu chí đánh giá của các tiêu chuẩn bao gồm BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) của Anh; LEED – NC (Leadership In Energy & Environment Design) của Mỹ; CASBEE (Comprehensive Assessment System for Building Environmental Efficiency) của Nhật Bản; ESGB (Environmental, Social, and Governance) của Trung Quốc và LOTUS (Local green and universal smart) của Việt Nam. Kết quả so sánh cho thấy rằng các hệ thống có những điểm tương đồng nhất định và khác biệt riêng dựa trên sự xem xét 7 tiêu chí về sử dụng hiệu quả năng lượng; sử dụng hiệu quả nước; vật liệu/giảm chất thải; chất lượng môi trường bên trong; vị trí và môi trường bên ngoài; quản lý và các hạng mục khác. Sau đó, 5 tiêu chí đầu được lựa chọn để so sánh và phân tích sâu hơn. Trên cơ sở đó, các tiêu chí đánh giá đối với ga đường sắt xanh tại Việt Nam sẽ được đề xuất.