Tạp chí điện tử Khoa học và Công nghệ Giao thông

Nghiên cứu sử dụng cốt liệu tái chế từ phế thải xây dựng cho bê tông xi măng đầm lăn ở Việt Nam

Nguyễn Thị Hương Giang — 2025-05-08

Khi dân số thế giới ngày càng tăng, cùng với các hoạt động xây dựng ngày càng phát triển mạnh ở các quốc gia đã tạo ra nhiều chất thải xây dựng, không phân huỷ được, gây ô nhiễm môi trường và chiếm nhiều diện tích chôn lấp. Mặt khác, việc xây dựng mới các công trình đã sử dụng hàng triệu tấn vật liệu mỗi năm, đặc biệt là cốt liệu tự nhiên. Chính vì thế, nguồn vật liệu tự nhiên dần trở nên cạn kiệt, trong khi nguồn phế thải xây dựng không ngừng tăng lên. Do đó, nhiều công nghệ tái chế phế thải xây dựng thành cốt liệu cho sản xuất bê tông đã được áp dụng ở nhiều nước trên thế giới. Bài báo trình bày một hướng nghiên cứu mới sử dụng cốt liệu tái chế từ phế thải xây dựng chế tạo bê tông xi măng đầm lăn trong xây dựng đường ô tô ở Việt Nam. Để bổ sung cho các phân tích lý thuyết mang tính định hướng mà nội dung bài báo đề cập, cần thực hiện thêm các thử nghiệm thực tế.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công tác quản lý thuế đối với các doanh nghiệp lâm nghiệp tại Việt Nam

Ngô Thị Hường — 2025-05-08

Nghiên cứu này áp dụng phương pháp tiếp cận kết hợp giữa định tính và định lượng để đánh giá các yếu tố tác động đến hiệu quả quản lý thuế đối với doanh nghiệp lâm nghiệp Việt Nam. Trong đó, tác giả sử dụng hệ số Cronbach’s Alpha để kiểm định độ tin cậy của thang đo, tiến hành phân tích nhân tố khám phá (EFA) và triển khai mô hình hồi quy tuyến tính bội nhằm xác định mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố. Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố: (1) Chính sách nhà nước, (2) Hoạt động thanh tra-kiểm tra, (3) Cán bộ-công chức thuế, (4) Ý thức tuân thủ thuế, (5) Công nghệ thông tin, (6) Hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ có tác động tích cực đến chất lượng công tác quản lý thuế đối với các doanh nghiệp lâm nghiệp Việt Nam. Từ kết quả nghiên cứu, tác giả cũng đưa ra một số giải pháp khuyến nghi tới các cơ quan quản lý thuế như hoàn thiện chinh sách, pháp luật thuế; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế nhằm nâng cao nhận thức và tinh tuân thủ thuế tại các doanh nghiệp lâm nghiệp Việt Nam.

Hiệu quả hoạt động, dòng tiền và đầu tư tài sản cố định trong dự báo kiệt quệ tài chính: bằng chứng từ các doanh nghiệp xây dựng niêm yết tại Việt Nam

Ngô Thị Thanh Nga — 2025-05-08

Bài viết bổ sung thêm kết quả thực nghiệm về mối quan hệ giữa hiệu quả hoạt động, dòng tiền kinh doanh, đầu tư tài sản cố định (TSCĐ) đến nguy cơ kiệt quệ tài chính của 117 doanh nghiệp xây dựng niêm yết tại Việt Nam giai đoạn 2011-2023. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng là FGLS để khắc phục khuyết tật về phương sai thay đổi và tự tương quan, kết quả cho thấy hiệu quả hoạt động (ROA) cao hơn làm giảm khả năng kiệt quệ tài chính trong mô hình X-Score, nhưng lại làm tăng khả năng kiệt quệ tài chính trong hai mô hình còn lại. Ngoài ra, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh, vòng quay tổng tài sản, Tỷ lệ đòn bẩy tài chính, tỷ trọng TSCĐ trong tổng tài sản và quy mô doanh nghiệp cũng có ảnh hưởng đáng kể đến kiệt quệ tài chính, song mức độ và hướng ảnh hưởng thay đổi tùy theo mô hình. Điều này phản ánh đặc thù của ngành xây dựng, khi các doanh nghiệp có thể ưu tiên lợi nhuận ngắn hạn bằng cách bỏ qua các yếu tố bền vững, chấp nhận các dự án rủi ro và huy động nguồn vốn vay đáng kể hoặc hy sinh chất lượng công trình. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng trong việc lựa chọn mô hình phù hợp để đánh giá kiệt quệ tài chính.

Dự báo độ dẻo Marshall của hỗn hợp bê tông nhựa chặt bằng mô hình tăng cường độ dốc

Mai Thị Hải Vân — 2025-05-28

Bê tông nhựa chặt (BTNC) là một trong số các vật liệu chủ yếu dùng xây dựng kết cấu áo đường ô tô. Để thiết kế thành phần và đánh giá chất lượng hỗn hợp BTNC cần dựa vào nhiều chỉ tiêu. Trong đó, độ dẻo Marshall (MF) là một chỉ tiêu quan trọng. Nghiên cứu đã thu thập bộ dữ liệu gồm 90 mẫu BTNC với 9 biến đầu vào và một biến đầu ra là MF. Trên cơ sở đó đã tiến hành xây dựng, phát triển 3 mô hình (MH) máy học: Tăng cường độ dốc - Gradient Boosting (GB), Tăng cường độ dốc nhẹ - Light Gradient Boosting (LGB) và Cây quyết định- Decision Tree (DT) để dự báo MF. Hiệu suất dự báo (DB) của các MH sau 20 lần mô phỏng được so sánh, từ đó đề xuất được một MH tối ưu trong dự báo MF của BTNC (mô hình GB), với có khả năng dự báo MF của BTNC rất cao (R²_{kiểm tra} = 0,91). Nghiên cứu đã xây dựng được một hướng dẫn sử dụng MH để DB độ dẻo Marshall của BTNC một cách chính xác, tiết kiệm thời gian và chi phí. Ngoài ra, biểu đồ SHAP cũng được xây dựng để DB mức độ ảnh hưởng của các biến đầu vào đối với MF của BTNC.

Sử dụng công cụ mô phỏng đánh giá ảnh hưởng của sự cố thiết bị đến năng suất hoạt động thi công đất: Một trường hợp nghiên cứu tại dự án xây dựng trên đảo xa bờ

Nguyễn Quang Nam — 2025-06-30

Nghiên cứu này trình bày các kết quả chính trong việc sử dụng mô phỏng sự kiện rời rạc, cụ thể là EZStrobe để định lượng các tác động của sự cố thiết bị đến năng suất của hoạt động thi công đất. Một mô hình mô phỏng bao gồm các hoạt động trong quá trình đào và vận chuyển đất được thiết lập và xác thực. Thông qua chức năng phân nhánh xác suất “Fork” có trong chương trình mô phỏng EZStrobe, các kịch bản mô phỏng về sự cố của thiết bị thi công với các tình trạng hỏng hóc, loại thiết bị hỏng hóc và tần suất hỏng hóc khác nhau được phân tích và so sánh. Kết quả phân tích ví dụ số đã cho thấy mức độ ảnh hưởng khác nhau của sự cố thiết bị đến năng suất, trong đó thể hiện rõ vai trò quan trọng của máy đào và máy ủi khi gặp sự cố. Kết quả cũng chỉ ra rằng, các thiết bị khi gặp sự cố nghiêm trọng phải sửa chữa dài ngày, mặc dù ở tỷ lệ thấp cũng gây ra các tác động đáng kể đến năng suất. Kết quả của nghiên cứu giúp cho người quản lý thấy rõ được tầm ảnh hưởng của sự cố thiết bị đến hiệu quả của dự án, từ đó xây dựng các kế hoạch cụ thể để quản lý và sử dụng thiết bị hiệu quả.

Xây dựng hàm toán học biểu thị nhiệt độ cao nhất và chênh lệch nhiệt độ cao nhất ở kết cấu trụ cầu trong quá trình thi công

Phùng Bá Thắng — 2025-05-19

Biến dạng nhiệt do quá trình thủy hóa của xi măng trong hỗn hợp bê tông là một trong những tác nhân chính gây ra nứt kết cấu ở tuổi sớm, đặc biệt là đối với các kết cấu bê tông khối lớn nói chung và kết cấu mố, trụ cầu nói riêng. Trong giai đoạn đầu, các vết nứt do ảnh hưởng nhiệt độ thường xuất hiện khá phổ biến. Vì vậy, việc xác định trường nhiệt độ và trường ứng suất trong quá trình thi công trụ cầu là cần thiết, giúp đưa ra các biện pháp kiểm soát nứt nhiệt. Bài báo này trình bày phương pháp xây dựng phương trình toán học để xác định nhiệt độ cao nhất và chênh lệch nhiệt độ cao nhất giữa tâm và bề mặt của trụ cầu trong quá trình thi công có xem xét đến các yếu tố vật liệu và điều kiện thi công tại Việt Nam. Từ kết quả nghiên cứu sẽ đề xuất một số giải pháp nhằm ngăn ngừa nứt nhiệt trong quá trình thi công kết cấu trụ cầu.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài sản tại các cơ sở giáo dục đại học công lập

Ngô Toàn Thắng — 2025-05-21

Bài báo phân tích tác động của năng lực nhân sự, kiểm soát nội bộ, công nghệ thông tin và ngân sách đến quản lý tài sản (QLTS) tại các cơ sở giáo dục đại học (CSGDĐH) công lập ở Việt Nam. Nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng, trong đó mô hình hồi quy được xây dựng dựa trên dữ liệu sơ cấp được thu thập từ khảo sát với sự hỗ trợ của phần mềm SPSS26. Kết quả nghiên cứu cho thấy năng lực nhân sự, kiểm soát nội bộ, công nghệ thông tin và ngân sách có tác động tích cực đến QLTS. Từ kết quả nghiên cứu, nhóm tác giả đề xuất một số khuyến nghị nhằm thúc đẩy hoạt động QLTS tại các cơ sở giáo dục đại học công lập có hiệu quả hơn.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển đổi số của doanh nghiệp cung ứng dịch vụ logistics Việt Nam

Nguyễn Thị Dung — 2025-06-27

Bài viết này nhằm nhận diện và phân tích các yếu tố tác động đến chuyển đổi số trong các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ logistics tại Việt Nam. Các yếu tố ảnh hưởng gồm: yếu tố bên trong doanh nghiệp và yếu tố từ môi trường bên ngoài. Nghiên cứu sử dụng phương pháp tiếp cận định tính thông qua việc tổng hợp tài liệu, phân tích so sánh và đánh giá có hệ thống các nguồn thông tin thứ cấp liên quan đến các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ logistics và chuyển đổi số. Thông qua quá trình phân tích, nghiên cứu đã làm rõ những động lực và rào cản chính chi phối quá trình chuyển đổi số, từ đó cung cấp cơ sở cho việc xây dựng các định hướng chính sách, đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số tại các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ logistics Việt Nam trong thời gian tới.

Nghiên cứu và ứng dụng thuật toán YOLOv11 để nhận diện biển số xe

Phạm Như Phẩm — 2025-06-16

Trí tuệ nhân tạo, học máy và học sâu ngày càng phát triển, học sâu lấy ý tưởng từ mạng nơ ron thần kinh con người để xây dựng các thuật toán thông minh. Các mô hình học sâu của trí tuệ nhân tạo có khả năng học hỏi từ dữ liệu đã có, để xử lý và đưa ra quyết định một cách tự động nhanh chóng. Bài báo này trình bày về nghiên cứu và ứng dụng mô hình YOLOv11 để nhận diện biển số xe. Nhóm tác giả sử dụng mô hình YOLOv11n để huấn luyện lại bộ dữ liệu tùy chỉnh riêng, gồm hình ảnh biển số xe và kí tự biển số. Kết quả huấn luyện cho thấy mô hình đạt được độ chính xác cao mAP trên 99,4%, thời gian xử lý nhanh, chứng tỏ mô hình có tính khả thi khi áp dụng trong thực tế.

Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả triển khai dự án Thiết kế - Thi công

Võ Đăng Khoa — 2025-06-16

Nghiên cứu này phân tích các yếu tố chính ảnh hưởng đến hiệu quả triển khai dự án Thiết kế - Thi công (Design-Build - DB) tại Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Sử dụng phương pháp chọn mẫu có chủ đích, dữ liệu được thu thập từ 155 chuyên gia có kinh nghiệm thực tiễn trong ngành xây dựng. Bằng cách áp dụng các kiểm định Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và thống kê mô tả, nghiên cứu đã xác định được 6 nhóm yếu tố chính ảnh hưởng đến hiệu quả dự án gồm: phương thức và hợp đồng, kinh nghiệm của nhà thiết kế, năng lực của nhà thầu, vai trò của chủ đầu tư, truyền thông dự án, và đặc điểm địa phương, giải thích 62.6% phương sai của dữ liệu. Trong đó, các yếu tố như tiêu chuẩn thiết kế, truyền thông, sự ổn định trong yêu cầu của chủ đầu tư, tâm lý ngại chuyển đổi phương thức thực hiện dự án, và kiểm tra bản vẽ thiết kế được đánh giá là quan trọng nhất. Nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết phải nâng cao năng lực chuyên môn, cải thiện cơ chế pháp lý, đẩy mạnh truyền thông nhóm và quản lý hiệu quả các yếu tố địa phương trong dự án DB. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ giới hạn ở các dự án dân dụng quy mô nhỏ và sử dụng phương pháp lấy mẫu phi xác suất. Các nghiên cứu tiếp theo nên mở rộng mẫu khảo sát, nghiên cứu các hợp đồng điều chỉnh phù hợp hơn và thử nghiệm mô hình với các loại dự án lớn hơn.

Nghiên cứu các yếu tố ảnh hướng đến kết nối vận tải hành khách công cộng bằng đường sắt đô thị với các phương tiện vận tải khác trên địa bàn thành phố Hà Nội

Nguyễn Thị Trang — 2025-06-30

Trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra nhanh chóng và nhu cầu cấp thiết trong việc giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông cũng như ô nhiễm môi trường, việc kết nối hiệu quả giữa đường sắt đô thị với các loại hình vận tải công cộng khác tại Hà Nội đang đặt ra nhiều thách thức. Mặc dù các tuyến metro đang dần được phát triển, mức độ tích hợp với các phương tiện khác như xe buýt, taxi công nghệ và taxi truyền thống vẫn còn hạn chế. Nghiên cứu này nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ kết nối giữa đường sắt đô thị và các phương tiện vận tải khác, trong đó tập trung vào các yếu tố như vị trí và thiết kế nhà ga, thời gian chờ, chất lượng dịch vụ và mức độ phát triển của công nghệ hỗ trợ. Kết quả phân tích cho thấy, thời gian di chuyển là yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến khả năng kết nối, tiếp theo là chính sách giá vé, chất lượng dịch vụ, tiến bộ công nghệ, sự linh hoạt trong lịch trình và mức độ phủ sóng của mạng lưới. Trên cơ sở đó, nghiên cứu đề xuất một số khuyến nghị nhằm tối ưu hóa thời gian di chuyển, xây dựng chính sách giá vé hợp lý, nâng cao chất lượng dịch vụ và ứng dụng công nghệ hỗ trợ người sử dụng, hướng tới phát triển một hệ thống vận tải bền vững cho Thủ đô Hà Nội.

Nghiên cứu dự đoán cường độ chịu nén của bê tông sử dụng tro bay bằng mô hình học máy XGBoost

Phùng Tăng Nghị — 2025-06-27

Bê tông sử dụng tro bay là một loại vật liệu xây dựng được thay thế một phần xi măng Portland bằng tro bay từ phụ phẩm thu được trong quá trình đốt than tại các nhà máy nhiệt điện. Việc sử dụng tro bay với tỷ lệ thích hợp góp phần tạo nên hỗn hợp bê tông bền vững hơn và mang lại những lợi ích đáng kể cho môi trường. Trong nghiên cứu này, mô hình học máy XGBoost được triển khai để dự đoán cường độ chịu nén bê tông sử dụng tro bay nhằm tối ưu tỷ lệ thành phần vật liệu trong cấp phối bê tông, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng và đảm bảo chất lượng bê tông trong điều kiện thực tế. Mô hình được huấn luyện với dữ liệu có 7 tham số đầu vào bao gồm: xi măng, cát, đá, nước, tro bay, phụ gia, thời gian; trong khi cường độ chịu nén được chọn làm mục tiêu đầu ra của mô hình. Việc đánh giá hiệu suất của mô hình được thông qua các chỉ số như sai số tuyệt đối trung bình (MAE), sai số bình phương trung bình (RMSE) và hệ số xác định (R²). Kết quả cho thấy mô hình học máy XGBoost là phương pháp hiệu quả trong dự đoán cường độ chịu nén bê tông sử dụng tro bay với giá trị huấn luyện là (R² = 0,896; RMSE = 4,213; MAE = 3,133) và giá trị kiểm chứng là (R²= 0,868; RMSE=4,892; MAE=3,401).